Schandalen, complottheorieën en politiek gekonkel

Het is altijd even makkelijk scoren voor Amerikaanse artiesten of andere Amerikaanse beroemdheden als ze langskomen in Europa. Even afgeven op president Bush, want je gaat zonder enige twijfel applaus krijgen. Het werkt zelfs voor artiesten die daar níet vandaan komen. De oorzaak is duidelijk: Bush wordt in Europa gehaat.

Waar komt die Bush-haat in Europa eigenlijk vandaan? Is het dat de beste man eruit ziet als een aap en de lopende band de meest lachwekkend stompzinnige one-liners eruit gooit? Is het het feit dat de man een neo-conservatieve rechtse republikein is, die het bij de wat linkser ingestelde europese intellectuelen sowieso al niet zo goed doet? Is het dat hij de suprematie van Amerika onomwonden de strot van de rest van de wereld doorduwt? Of is het die oorlog in Irak waar de halve mensheid überhaupt al tegen was? Waarschijnlijk is het een ombinatie van al die factoren - en vermoedelijk nog meer.

Hoe dan ook, Bush wordt overal gehaat, behalve in zijn eigen land. Alhoewel de laatste peilingen uitwijzen dat hij ook daar niet meer heel erg populair is. En in de kielzog daarvan, lijkt Amerika-haat een vruchtbare voedingsbodem gevonden te hebben. Uitspraken als 'alle Amerikanen zijn dom' vinden meestal grote bijval, en een populist als Micheal Moore vindt vooral ook in Europa sympathie voor zijn ideeën. Conclusie: amerika is slecht en vervelend.

Wat echter vaak vergeten wordt is dat de Amerikaanse samenleving een andere is. Religie speelt een veel grotere rol dan hier, en bovendien groeien de mensen daar op met een ander beeld over de rol van de overheid, en de taken van individuele inwoners. Ook wordt voor het gemak Bush vereenzelvigd met heel Amerika. Ook niet terecht, natuurlijk, want niemand weet het land zo in tweeën te splitsen qua politieke identiteit dan hij.

Als liefhebber van het hele circus om de Amerikaanse politiek, zijn het daarom zowel zware als drukke tijden. Nieuws genoeg om je over op te winden: nieuwe rechtse kandidaatrechters voor het hooggerechtshof die mogelijk streng anti-abortus zijn (of 'pro-life', zoals dat in Amerika heet), een rechtszaak over het lesgeven in Intelligent Design als volwaardig wetenschappelijk alternatief voor de evolutietheorie, aanklachten voor stafleden als Lewis Libby, medewerker van vice-precident Cheney in de zaak rond het bekendmaken van de identiteit van een CIA-medewerkster omdat haar man het Bush-beleid rond Irak bekritiseerde en vele theorieën, peilingen en voorspellingen over wie er na Bush straks aan zowel Democratische als Republikeinse kant kandidaat zal worden voor de plek in het witte huis (wordt het straks Hillary vs. Giuliani?).

Veel van dat nieuws haalt de Nederlandse kranten niet. En terecht, zou ik zeggen. Eigen binnenlands nieuws is belangrijker, en er zijn vele oorlogen, dreigingen en andere belangwekkende gebeurtenissen. Maar dat betekent niet dat het nieuws niet leuk is om te lezen en te volgen. Geen groter circus dan de Amerikaanse politiek, geen interessanter politiek gekonkel, geen groter reservoir van verstopte schandalen, mooie theorieën, en noem maar op. Lastig is soms wel dat dat hele circus natuurlijk ook nog een zeer serieuze kant heeft. Een president als Bush is rampzalig voor internationale betrekkingen, en de Amerikaanse macht op het wereldtoneel is natuurlijk niet te onderschatten.

De vele strubbelingen rond de Amerikaanse politiek zorgen ook voor prachtige, zeer twijfelachtige gebeurtenissen en schandalen. Gisteren bekeek ik de documentaire 'The Hunting of the President' over de Clinton-affaire. Heel schokkend hoe er met geld gesmeten werd om leugens en halve waarheden bij elkaar te klonteren tot een aanklacht rond het Whitewater-gedoe. En logisch hoe, na tijden op het seksleven van de president gefocussed te hebben, toen uiteindelijk de hele Lewinski-affiare omhoog kwam en de President bijna de kop kostte. Maar daar houdt het niet op, natuurlijk, want recentelijker hadden we nog het verkiezingsfiasco in 2000 en het gedoe en de leugens rond de oorlog in Irak. Wat dat betreft is het dus bijna een beetje wachten op 'the next big thing'. Ik gok zelf op een mooi schandaal tijdens de campagne van Hillary om zich volgend jaar als Senator te laten herverkiezen. Een schandaal daar, zou de Republikeinen goed uitkomen, want Hillary wordt gezien als hét grote democratische gevaar. Ze is te links, en te populair naar hun smaak.

Daarom blijft het dus ook ontzettend interessant om alles een beetje te volgen. Een goed begin is al het dagelijks lezen van de blog van Marc van Gestel over de Amerikaanse politiek. Voorzien van persoonlijk, maar nooit storend, commentaar blijf je toch een beetje op de hoogte van wat er in Amerika op het politieke toneel gebeurt.

En wat moet de verstokte linkse liefhebber van Amerikaanse politiek om de moed niet te verliezen? The West Wing kijken! Een tijdje terug begon ik met seizoen één, en inmiddels heb ik de eerste twee gezien. Een mooie blik in de keuken van het witte huis van een buitengewoon eerlijke president. In Amerika wordt die president weleens omschreven als de natte droom van de 'liberals' (de linksen - gek, toch: liberaal heeft in Nederland toch meer rechtse associaties) - en terecht. Want dat is hij ook. De serie is een aanrader, maar de Amerikaanse politiek zelf is vaak net zo leuk en vreemd als de gebeurtenissen in dat fictieve witte huis.